Μόντρεαλ και Αθήνα - Τάξη και Χάος;

Όταν γύρισα πρόσφατα από ένα ταξίδι που έκανα στο Μόντρεαλ, άρχισα να σκέφτομαι τις διαφορές μεταξύ αυτήν την πόλη στην οποία μεγάλωσα και την Αθήνα, συγκρίνοντας τις σε επίπεδο ρυμοτομίας και αρχιτεκτονικής.

Ο σχεδιασμός του Μόντρεαλ, όπως και στις περισσότερες βόρειο-αμερικάνικες πόλεις, βασίζεται στο ορθογώνιο πλέγμα, το οποίο από την μία είναι πολύ βολικό γιατί οι δρόμοι είναι παράλληλοι και κάθετοι μεταξύ τους και έτσι δεν χάνεται κανείς δοκιμάζοντας μία άλλη διαδρομή, αλλά από την άλλη είναι αρκετά μονότονο και προβλέψιμο.

Αντιθέτως, ο σχεδιασμός της Αθήνας δεν ακολουθεί αυτό το πρότυπο. Όταν πρώτο-εγκαταστάθηκα εδώ πριν από μερικά χρόνια και έμενα στη Νέα Σμύρνη το κατάλαβα από πρώτο χέρι. Θέλησα να κάνω μία βόλτα να ανακαλύψω τη νέα μου γειτονιά, διαλέγοντας μια καινούργια διαδρομή και... χάθηκα! Διαπίστωσα ότι αυτός ο δρόμος που επέλεξα πήγαινε διαγώνια -και προφανώς όχι παράλληλα- με το δρόμο που έπαιρνα συνήθως. Στο τέλος έφτασα στον κεντρικό δρόμο τον οποίο γνώριζα, αλλά ήμουν πολύ πιο μακριά από το σπίτι! Τότε κατάλαβα ότι η ρυμοτομία της Αθήνας διαφέρει από το σύστημα στο οποίο είχα συνηθίσει.

Γιατί αυτοί ξαπλώνουν στα γρασίδια κι εμείς όχι?

Μία τετραήμερη εκδρομή στο Παρίσι, κι η τύχη ήταν με το μέρος μας! Πολύ καλός καιρός, λαμπερός ήλιος κι ούτε ίχνος από σύννεφο. Οι Παριζιάνοι ξεχύθηκαν στα πάρκα και τα καφέ, ξαπλώσανε στα γρασίδια, κάνανε πικ νικ με την παρέα τους, παίξανε ποδόσφαιρο, ή απλά πήραν ένα βιβλίο και ένα καπέλο και κάθισαν να το διαβάσουν έξω. Παιδιά, φοιτητές, εργαζόμενοι και οικογένειες, όλες οι ηλικίες ήταν στα γρασίδια, και μάλιστα τα καλύτερα σημεία ήταν πιασμένα από νωρίς. Τους είδαμε και ζηλέψαμε και καθίσαμε κι εμείς. Δίπλα μας είχαν στρώσει και κάνανε πικ νικ με πλήρη εξοπλισμό και συνοδεία κρασιού! Λίγο πιο πέρα μια παρέα είχε στήσει ένα μικρό πλαστικό φιλέ και έπαιζε βόλει.

Οι Παριζιάνοι απολαμβάνουν τον δημόσιο χώρο τους, και σε καλούν κι εσένα να τον χαρείς. Αμέσως μετά από αυτές τις εικόνες οι συγκρίσεις με την Αθήνα ήταν αναπόφευκτες.

Ένα ελπιδοφόρο μήνυμα από τη Μάνη

 

Ένας μεγάλος προβληματισμός του χώρου σήμερα είναι η  απασχόληση των νέων αρχιτεκτόνων. Τι γίνεται μετά από όλες αυτές τις εργασίες  στη σχολή με τις μακέτες, τα σχέδια,  και τις ατέλειωτες διορθώσεις?

Βγαίνουμε σε μία αγορά εργασίας που βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση. Πολλοί ασχολούνται με τα αυθαίρετα και τους ημιυπαίθριους. Αλλά παρατηρώ κάτι ακόμα σε κάποιους που εξασκούν το επάγγελμα και έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάζουν: οι ιδέες δεν είναι όπως ήταν στη σχολή φρέσκες και πρωτότυπες, τα σχέδια είναι πολλές φορές φτιαγμένα βιαστικά, και τέλος η εφαρμογή είναι μέτρια. Χωρίς πάθος και μεράκι, με πολλές παραδοχές και απλοποιήσεις, σαν να έφυγε η φαντασία που υπήρχε στη σχολή με την απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα.

Πρόσφατα όμως είχα την χαρά να δω μία εξαίρεση και αναθάρρησα! Το καλοκαίρι λοιπόν που περνάγαμε από την Μάνη, είχαμε τη χαρά να συναντήσουμε τη Σοφία Ντώνα, νέα αρχιτεκτόνισσα, που μας κάλεσε στο σπίτι της στη Μάνη που έχει σχεδιάσει η ίδια με τον Δημήτρη Θεοδωρόπουλο. Η φιλοξενία τους ήταν πραγματικά πολύ θερμή, και το σπίτι της μας άφησε άναυδους: Όπως μας είπε η ίδια το πήρε στα σκυροδέματα, τα οποία άφησε να φαίνονται τμηματικά και στην τελική του μορφή σαν ανάμνηση του γεγονότος!

Η επιστροφή στην ασφικτική Αθήνα

Μετά από οποιαδήποτε ταξίδι η επιστροφή στην Αθήνα είναι απογοητευτική. Πήγαμε σε μέρη με πολύ διαφορετικά τοπία: άλλου πράσινο και καταρράχτες, άλλου βράχια και μεσογειακοί θάμνοι, κι αλλού πάλι θάλασσα με μικρές ή μεγαλύτερες παραλίες. Χωριά με στενά σοκάκια, παλιά πέτρινα σπίτια και μάντρες που η καθεμία έκρυβε την δική της αυλή. Και στην πλατεία, ο κόσμος συναντιέται στα ψώνια και στις βραδινές εξόδους. Είδαμε πολλές φορές το ηλιοβασίλεμα πίσω από βουνά, να κάνει τους πιο απίθανους χρωματισμούς.

Αλλά τώρα επιστρέψαμε. Πρέπει να πείσουμε τα μάτια μας ότι θα αλλάξουν τη χρωματική παλέτα τους για το υπόλοιπο έτος: Γκρί τσιμέντου και μαύρο ασφάλτου είναι τα βασικά χρώματα.

Από την έκθεση Aθήνα x4

Η Διάλεξη του Andrea Deplazes στο Μπενάκη

Ένας μεγαλόσωμος άνδρας με λευκό κουστούμι και σταθερή φωνή που παρουσιάζει κτίρια με όγκους λιτούς, καθαρούς και στιβαρούς δε σου αφήνει καμιά αμφιβολία: Ο Andrea Deplazes είναι ένας αρχιτέκτονας που μοιάζει στα κτίριά του.

Η αρχιτεκτονική που δεν θα κάνουμε

Έχει ο κόσμος  ανάγκη την αρχιτεκτονική ως επάγγελμα;

Εδώ όλοι οι αρχιτέκτονες απαντάμε με μια φωνή.

Πως είναι δυνατόν να μην την έχει ανάγκη, εμείς είμαστε αυτοί που σπουδάζουμε πέντε τουλάχιστον χρόνια, έτσι ώστε να βγούμε στην κοινωνία και να φτιάξουμε τα  τέλεια κτίρια ξέροντας τι είναι καλό και «πως πρέπει να ζει» ο καθένας.

Μπορούμε να σχεδιάσουμε από κοτέτσι μέχρι διαστημόπλοιο, μπορούμε να υπογράψουμε στατικά, να κάνουμε τοπογραφικά, να ζωγραφίσουμε, να χαράξουμε, να φτιάξουμε πόλεις όμορφες με ποδηλατοδρόμους και δέντρα παντού …

Καλά … ας δούμε τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση.

του Γεωργίου Γούλια αρχιτέκτονα μηχανικού

Τα νεοκλασσικά της Αθήνας μέσα από τις στάχτες

Ενώ περπατάει κανείς στην Αθήνα, τα βλέπει ανάμεσα στις ψηλές πολυκατοικίες. Τα νεοκλασικά σπίτια της αστικής τάξης του 19ου αιώνα ξεχωρίζουν με τα περίτεχνα μπαλκόνια, τις κορνίζες γύρω από τα παράθυρα, και τα άλλα διακοσμητικά στοιχεία. Από τα μέγαρα πλούσιων οικογενειών μέχρι τα πιο μικρά σπιτάκια, όλα ήθελαν να έχουν έχουν στο βαθμό που μπορούσαν, την αναβίωση του κλασσικού, έτσι όπως την είχαν οραματιστεί στην Ευρώπη.

Να πάω σε μουσείο ή να βγω για ποτό?

 

Όταν έλεγα στους φίλους μου για το Taf, αυτόν τον πολυχώρο μπαρ-εκθέσεων-live, μου έλεγαν ότι δεν συγκρίνεται με εκθεσιακούς χώρους υψηλής τέχνης, όπως μουσεία και κάποιες γκαλερί. "Ναι, άλλα εκεί που ο άλλος έχει πάει να πιει το ποτό του, θα δει κι ένα δυο πίνακες, κι ένα βίντεο, χωρίς να το έχει προγραμματίσει", τους έλεγα! Ενώ στην γκαλερί πόσοι θα πάνε?

Μοναστηράκι και Strauss....

Πίσω από τις κυλιόμενες σκάλες της αποβάθρας του μετρό στο Μοναστηράκι εγκατέστησε ο καλλιτέχνης Αλέξανδρος Ψυχούλης, στα πλαίσια της δράσης Εικαστικοί Διάλογοι, ένα video installation, προβάλλοντας στον τοίχο τις σκιές αυτών που υποτίθεται πως κατεβαίνουν. Ένα πλήθος από παράδοξες μορφές που εξάπτουν τη φαντασία και προκαλούν το γέλιο παρελαύνουν στην μέχρι σήμερα μονότονη αποβάθρα "συνομιλώντας" με τους επιβάτες. Και εγώ με τη σειρά μου όταν τις είδα, τις φαντάστηκα να κατεβαίνουν υπό τον ήχο ενός βαλς και έτσι έφτιαξα αυτό το βιντεάκι. Στην πόλη θα κυκλοφορούν άλλα 13 παρόμοια έργα μέχρι το τέλος του χρόνου, είτε σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους είτε σε σταθμούς του μετρό και θα μας περιμένουν να τα ανακαλύψουμε!

Ποιος είναι ο David Adjaye?

Με αφορμή την διάλεξη του Adjaye που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής, σας παρουσιάζω την προσωπική μου εμπειρία που είχα όταν επισκέφτηκα ένα κτίριό του. Τελικά η εξερεύνηση στα υλικά και ο πειραματισμός πάνω σε απλές γεωμετρικές μορφές ήταν χαρακτηριστικό και άλλων έργων του.

Στη διάλεξη των αυστριακών αρχιτεκτόνων AllesWirdGut... όλα πήγαν καλά

Οι AllesWirdGut, ή  ΌλαΘαΠάνεΚαλά ελληνιστί, είναι μια ομάδα νέων (που διανύουν την τρίτη τους δεκαετία) αρχιτεκτόνων με έδρα τη Βιέννη. Το γραφείο τους ιδρύθηκε το 1997 αρχικά από πέντε μέλη, έμειναν τελικά τέσσερις και σήμερα έχουν ένα αρκετά μεγάλο γραφείο με δυναμικό  περίπου 20 ατόμων και έργα σε Αυστρία, Γερμανία και Ιταλία. Τα έργα τους, ενδιαφέροντα, με μικρό κόστος και πάντα με concept, χαρακτηρίζονται από φρεσκάδα και χιούμορ.

Ιωάννινα, μια πόλη που σε καλεί να την ανακαλύψεις

Έφτασα στα Γιάννενα αργά το βράδυ. Ο ταξιτζής έτρεχε μέσα στα στενά σαν να τον κυνηγάνε. Προσπάθησα να του πάρω μια-δυο κουβέντες: "Αυτό εδώ είναι το κέντρο?" τον ρώτησα, "Ε εδώ και λίγο πιο κάτω.. νά.. εδώ.. αυτή είναι η κεντρική πλατεία με τη Νομαρχία.." σκέφτηκε λίγη ώρα και συνέχισε: ¨..είναι καινούργια κι απο κάτω έχει και πάρκινγκ 750 θέσεων!" Αυτές ήταν οι πρώτες πληροφορίες.

Ζωντανή συζήτηση στο VDL House

Η πρώτη από μια σειρά ζωντανών ηχογραφημένων συζητήσεων στο VDL House του Richard Neutra, στο Λος Άντζελες με θέμα “The Future of Urbanism”.

Με την μαγεία του internet είμαστε και εμείς παρόντες! Καλή ακρόαση!

Δείτε την στο site του Archinect

Ο... χαμένος κύριος Chipperfield

Hadid vs David

Μπορεί η Zaha Ηadid να κέρδισε τελικά το βραβείο αρχιτεκτονικής Riba Strirling για το μουσείο MAXXI στη Ρώμη –«είναι ίσως η πιο πολυσυζητημένη αρχιτέκτων αυτήν τη στιγμή στον κόσμο» είπαν οι κριτές- η επιτροπή της Riba όμως δεν άφησε τον ένα από τους έξι φιναλίστ για το ίδιο βραβείο, David Chipperfield  με το Neues Museum (σε συνεργασία με τον Julian Harrap) στο Βερολίνο, παραπονεμένο. Του απένειμε το βραβείο Riba 2010 Crown Estate Conservation Award, ενώ τον Φεβρουάριο του 2011 ο Sir David Chipperfield θα παραλάβει από τη βασίλισσα της Αγγλίας το Royal Gold Metal για την προσφορά του στην αρχιτεκτονική. Και μπορεί εμείς να γελάμε με τη μανία των Άγγλων για τίτλους και βραβεία, το εν προκειμένω όμως είναι πολύ σημαντικό και έχει σπουδαίους προκατόχους:  Frank Lloyd Wright (1941), Le Corbusier (1953), Mies van der Rohe (1959).

Το project του Neues Μuseum αποτελεί μια επίπονη και υποδειγματική δουλειά αποκατάστασης ενός από τα μουσεία του Museuminsel στο Βερολίνο, που επλήγει σοβαρά κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου και του οποίου ο αρχιτέκτονας Friedrich August Stüler είχε επίσης βραβευτεί με το Royal Gold Metal το 1858.